Konferencja naukowa Bataliony Obrony Narodowej w wojnie obronnej 1939 roku

W dniu 13.09.2019 r. odbyła się w Muzeum Armii Krajowej w Krakowie konferencja naukowa zorganizowana przez Stowarzyszenie Terytorialni pod patronatem honorowym Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego pn. Bataliony Obrony Narodowej w wojnie obronnej 1939 roku.

W konferencji udział wzięło udział ponad 130 uczestników, a wśród nich weterani, posłowie na Sejm RP, Małopolska Kurator Oświaty, przedstawiciel Szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego, przedstawiciel Akademii Wojsk Lądowych we Wrocławiu im. Tadeusza Kościuszki, Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Krakowie, przedstawiciele 5 Mazowieckiej Brygady Obrony Terytorialnej, 7 Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej, 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej, 11 Małopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej (w tym zastępca dowódcy), 12 Wielkopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej, Komendant Wojskowej Komendy Uzupełnień w Oświęcimiu, Komendant Regionalny Służby Ochrony Kolei w Krakowie, Naczelnik Wydziału Postępowań Administracyjnych Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie, zastępca komendanta Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie, Dyrektor Oddziału Regionalnego Agencji Mienia Wojskowego w Krakowie, przedstawiciele samorządu terytorialnego, zarząd Małopolskiego Związku Strzelectwa Sportowego, dziennikarze oraz licznie młodzież szkół średnich między innymi XXV LO w Krakowie, Zespołu Szkół im. Emila Godlewskiego w Piotrkowicach Małych oraz ucząca się w Powiatowym Zespole Nr 2 Szkół Ogólnokształcących Mistrzostwa Sportowego i Technicznych im. Ignacego Łukasiewicza w Oświęcimiu.

Konferencja rozpoczęła się o po godzinnie 10, z lekkim opóźnieniem spowodowanym koniecznością wniesienia dodatkowych krzeseł, z uwagi na fakt, że ilość uczestników przekroczyła założenia organizatorów (ponad 130 osób wobec planowanych 100). Po przywitaniu gości, głos zabrał przedstawiciel 11 Małopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej mjr Bartosz Kubal krótko przedstawiając Wojska Obrony Terytorialnej na przykładzie 11 Małopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej.

Następnie prof. dr hab. Stanisław Zaborniak wygłosił referat pt. "Od paramilitarnej działalności polskich organizacji Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (1867), „Drużyn Bartoszowych” (1907) i Związków Strzeleckich (1909), organizacji przysposobienia wojskowego kolejowych, pocztowych i leśnych, do Batalionów Obrony Narodowej". Prof. Stanisław Zaborniak jest historykiem, był rektorem Wyższej Szkoły Biznesu i Przedsiębiorczości w Ostrowcu Świętokrzyskim, obecnie pracownikiem naukowym Akademii Wychowania Fizycznego w Rzeszowie, popularyzatorem i autorem wielu artykułów i monografii poświęconych organizacjom proobronnym w XIX i na początku XX wieku. Referat zobrazował skalę proobronnej samoorganizacji społeczeństwa przed I i II wojną światową, wspieranej w okresie międzywojennym przez państwo. Dodatkowym atutem referatu była bogata ilustracja niedostępnymi na co dzień zdjęciami.

W trakcie konferencji organizatorzy na „żywo” co było dużą niespodzianką dla wielu połączyli się na wizji z mieszkającym w Poznaniu najstarszym żyjącym żołnierzem września 1939 roku gen. bryg. Janem Podhorskim, który opowiedział o swojej służbie przed i w trakcie wojny obronnej 1939 roku w batalionie Obrony Narodowej „Opalenica”. Pan Generał na zakończenie pozdrowił serdecznie uczestników konferencji. Cała wypowiedź Pana Generała została nagrodzona brawami przez uczestników konferencji.

Następnie głos zabrał Pan Marcin Dziubek , który wygłosił referat pt. „Stopień wyposażenia i wyszkolenia formacji Obrony Narodowej na przykładzie Batalionu Obrony Narodowej "Oświęcim"”. Pan Marcin Dziubek jest historykiem, autorem min. monografii poświęconej batalionowi Obrony Narodowej „Oświęcim” oraz założycielem Grupy Rekonstrukcji Historycznej poświęconej temu batalionowi. Referat zawierał bardzo dużo interesujących szczegółów, które doskonale obrazowały problemy jakie napotykało formowanie batalionów Obrony Narodowej. Referat zawierał doskonałą ilustrację zdjęciową, ponieważ Pan Marcin Dziubek posiada kolekcję kilkuset zdjęć żołnierzy batalionu Obrony Narodowej „Oświęcim”.

Po referacie głos zabrał mjr Janusz Kamocki, który wcześniej opuścił na chwilę konferencję z uwagi na udział w uroczystości odznaczenia przez Prezydenta RP Pana Andrzej Dudę żołnierza AK Pana Zbigniewa Radłowskiego krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, opisując tę uroczystość oraz informując uczestników, że w imieniu organizatorów konferencji Stowarzyszenia Terytorialni przekazał Panu Radłowskiemu pismo gratulacyjne.

Po krótkiej przerwie kawowej Pan Marek Gogola wygłosił referat pt. „Wieluńskie bataliony Obrony Narodowej. Przygotowania do wojny obronnej i szlak bojowy 1939 r.". Pan Marek Gogola jest pracownikiem Muzeum Ziemi Wieluńskiej oraz pasjonatem i popularyzatorem historii batalionów „Wieluń 1” i „Wieluń 2”.

Jako kolejna referat wygłosiła Pani Małgorzata Koszarek pt. „Podhalańska Brygada Obrony Narodowej”. Pani Małgorzata Koszarek jest historykiem, pracownikiem Muzeum AK w Krakowie.

Ostatni wykład pt. „Nauka strategii i obrony terytorialnej z klęski 1939 roku” wygłosił prof. dr hab. płk (r) Józef Marczak, pracownik naukowy Akademii Sztuki Wojennej oraz wieloletni propagator idei odbudowy obrony terytorialnej jako warunku koniecznego zapewnienia bezpieczeństwa militarnego i niemilitarnego Polski. Prof. Józef Marczak w swoim referacie podkreślił na wagę korzystania z własnych doświadczeń, w tym także z odniesionych porażek. Na bazie działań fińskich i brytyjskich, a także radzieckich wskazał że blitzkrieg w 1939 roku był możliwy do zatrzymania.

Konferencja była współfinansowana ze środków Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Fundacji Terytorialni.

Już wkrótce zostaną zamieszczone nagrania referatów wygłoszonych na konferencji oraz ukaże się publikacja zawierająca pisemną wersję referatów.

FOTO: Kamil Jasnos